ساخت ماشین شاسی بلند با دست خالی
این که بخشی از رؤیاهای ما در دوران کودکی شکل می‌گیرد، حقیقتی انکارناپذیر است. دوران کودکی برای انسان‌های خلاق و با پشتکار، دورانی است که علاقه‌های خود را پیدا می‌کنند و به آن نزدیک می‌شوند. شاید این علاقه‌ها شامل جمع‌کردن عکس یا حتی داشتن کتاب‌هایی در این رابطه و شاید نقاشی کشیدن باشد. برای رضا گیلاسی سقزی که دوران کودکی‌اش را به دلیل نیاز مالی با خودرو و کار در تعمیرگاه دایی‌اش سپری کرده و همواره عکس‌ها و تصاویر خودروهای نظامی را دور خود جمع می‌کرده، فعالیت این روزهایش، تحقق رؤیاهای کودکی و نوجوانی است. عشق به خلق و رسیدن به آنچه همواره آرزویش را داشته، از او مردی باپشتکار فراوان ساخته است که سختی‌ها و ناملایمات زندگی هیچ‌گاه باعث نشده، دست از تلاش بردارد و در گوشه‌ای متوقف شود.
خلق یک رؤیا
وقتی در ارتباط با انسان‌های خلاق کنکاش کنیم، به چند واقعیت مشابه خواهیم رسید. تمام این افراد، همواره با رؤیاهای خود زندگی کرده‌اند و حتی اگر از آن فاصله داشته باشند، بخشی از ذهن خود را به این موضوع اختصاص می‌دهند و با آن زندگی می‌کنند تا زمانی که فرصت مناسب از راه برسد یا شرایط برای خلق فرصت‌ها مهیا شود. در واقع، رویاها همانند بذر در دل آنها باقی می‌ماند تا شرایط برای رشد و بالندگی فراهم شود.
در زندگی گیلاسی هم می‌توان رد پای رؤیاهای کودکی‌اش را دنبال کرد؛ حتی زمانی که از ادامه تحصیل در تهران انصراف می‌دهد و به زندگی کارمندی روی می‌آورد، همچنان به خودروهای نظامی و شاسی‌بلند‌های پرقدرت فکر می‌کند. تجربه کارهای گذشته در تعمیرگاه و آشنایی او با مکانیک خودرو، آتش میل و علاقه او را شعله‌ور‌تر می‌کند اما بازی‌های زندگی باعث می‌شود، او همچنان از این میل و علاقه دور بماند و نتواند شرایط لازم را برای ساخت خودروهای رؤیاهایش فراهم کند. تحصیل در رشته علوم اجتماعی و زندگی کارمندی باعث شد، در رسیدن او به آرزوهایش وقفه ایجاد شود.
تخت گاز به سوی موفقیت
سربازی برای رضا گیلاسی شرایطی را فراهم کرد تا با خودروهای نظامی آشنا شود. او می‌گوید: در سربازی بود که با جیپ میول آشنا شدم و پس از تمام شدن دوران خدمت همراه برادرم اوراقی جیپ را پیدا کردیم و از طریق نامه‌نگاری با روابط عمومی کارخانه تولیدکننده، چند مجله و کاتالوگ مختلف برایمان ارسال کردند و توانستیم حدود 20 جیپ میول را بخریم و پس از بازسازی به فروش برسانیم. سال 1373 یک جیپ میول از جنگ برگشته را خریداری و با یک فولکس‌واگن 181 (معروف به هلال احمری) ترکیب و یک جیپ چهار در درست کردم. داشتن یک جیپ چهاردر و مهم‌تر از همه این که پیش‌ازاین خودرویی با این ویژگی ساخته نشده بود، برایم هیجان‌انگیز بود و باعث شد، به خودروسازی در این سبک تشویق شوم و به دنیای تازه‌ای وارد شدم که پیش‌ازاین تجربه نکرده بودم. برای افراد خلاق، تنها چیزی که می‌تواند احساس رضایت را در آنها ایجاد کند، حس خلق کردن است. همین حس بود که رضا گیلاسی را به دنیای متفاوتی از خودروسازی پرتاب کرد.
چالش‌های صعب‌العبور
ساخت خودروهای دستی در دنیا پدیده عجیبی نیست و همواره، افراد زیادی اقدام به این کار می‌کنند و این کار به‌عنوان سرگرمی یا حتی به‌عنوان یک هدف با کسب درآمد دنبال می‌شود و خودروهای سفارشی ساخته می‌شوند. جالب است بدانیم، بسیاری از خودروهای روز دنیا که قیمت نجومی دارند، به‌صورت دستی ساخته می‌شوند. وجود قوانین شفاف و به روز در این رابطه، کار را برای افراد خلاق در بسیاری از کشورها راحت کرده است. چنین خودروهایی، معمولا قطعاتی از سایر خودروها دارند و برای گرفتن مجوز تردد باید فاکتور خرید و اسناد مربوطه را ارائه کنند و درنهایت، پس از بازبینی توسط کارشناسان، دریافت گواهی‌های ایمنی و امنیت می‌توانند پلاک، اسناد و اجازه‌های مربوطه را دریافت کنند. گاهی خودرو سازان اینچنینی مجبور هستند، فناوری مخصوص یک برند را برای برند خودشان خریداری کنند.
مهم این است که برای هر چیزی ساز و کار مشخصی تعریف شده تا استعدادها و خلاقیت‌ها در مسیری درست استفاده شود. آقای گیلاسی در رابطه با راه‌حلش برای دریافت سند این طور توضیح می‌دهد که برای خودروهایش از سند خودروهای اوراقی استفاده می‌کند و توانسته با استفاده از سند خودرویی که موتور آن مورد استفاده قرار گرفته، این چالش را برطرف کند. البته در ساخت برخی خودروها مانند هامر چالش‌ها بسیار بیشتر بود، به طوری که تنظیم قطعات مختلف مانند دیفرانسیل و موتور که از دو خودروی متفاوت آمده‌اند، با هم کار پر چالشی به حساب می‌آید و او توانسته از پس این چالش‌ها برآید.
کسب و کاری هیجان‌انگیز
تمایل به داشتن خودروهای قدرتمند و مخصوص آفرود در برخی افراد حد و مرز نمی‌شناسد و علاقه‌مندان این موضوعات، اگر از نظر تعداد زیاد نباشند، کم هم نیستند. در شرایط کنونی که کار آفرینی و حمایت از ایده‌ها در اولویت قرار دارد، آقای گیلاسی در رابطه با این که چه موانع و چالش‌هایی را برای داشتن یک کسب و کار داشته، توضیح قابل توجهی ارائه کرد: با توجه به تجربیات موفقی که داشتم و همچنین تخصصی که در طول این سال‌ها به دست آورده‌ام، احساس می‌کنم فضا برای درآمد‌زایی وجود دارد و می‌توان به این کار به‌عنوان یک کسب و کار خاص نگاه کرد و حتی کارآفرینی کرد، اما رسیدن به این مرحله بسیار سخت و دشوار است .
براساس قانون می‌توان خودروهای دست ساز در تعداد کمتر از 200 دستگاه ساخت و منع قانونی وجود ندارد و البته برای این کار ضوابطی مشخص شده است. یکی از این موارد، استفاده نکردن از قطعات دست دوم در خودروها و دریافت مجوز ایمنی و زیست‌محیطی از نهاد‌های مربوطه است. در حال حاضر، این کار برای آ قای گیلاسی درآمد چندانی ندارد و در برخی موارد هزینه زیادی دارد.
گام‌هایی در جهت کارآفرینی
او و برادرش برای این که بتوانند به محیط‌زیست کمک و افراد را تشویق کنند که برای داشتن هیجان آفرود به پیست‌ها مراجعه کنند، شرکتی دانش‌بنیاد تأسیس می‌کنند تا ایده‌های خود را به مرحله اجرا درآورند. با حمایت پارک علم و فناوری در زمینه ساخت خودروهای ورزشی دو دیفرانسیل فعالیت نموده و با دریافت وام 30میلیون تومانی روی طرح‌ها و ایده‌های خود کار می‌کنند که شامل ساخت موتورهای چهار چرخ باگی است.
خودروی X1 که طرحی شبیه هامر دارد، با استفاده از این وام به‌صورت نمونه اولیه ساخته شده که برای بسیاری از کارشناسان، ساخت این خودرو در کارگاهی کوچک بسیار شگفت انگیز است. قابلیت‌های بالای این خودرو در عبور از محیط‌های صعب العبور با موفقیت آزمایش شده و در راستای اقتصاد مقاومتی می‌تواند پاسخگوی بسیاری از نیازهای امدادی و نظامی باشد. با توجه به کهنه بودن خودروهای موجود در ایران در بخش آفرود نیاز است تا محصولاتی دست ساز با عملکرد بالا و با هدف انجام مسابقه در کشور ساخته شود تا از این طریق هم طبیعت حفظ شود، هم هیجانات جوانان تخلیه و به نیازهای آنان پاسخ داده شود.
چهار چرخ از محدودیت‌ها عبور می‌کنیم
آقای گیلاسی معتقد است، برای این که بتوانیم تولیدات داخلی داشته باشیم، با محدودیت زیادی از نظر تامین قطعات فنی در بخش موتور و سیستم تعلیق مواجه هستیم، اما در تلاشیم در شرکت خود این محدودیت‌ها را کنار بزنیم و شرایط را برای تولید موتورهای ورزشی و چهار چرخ باگی فراهم کنیم. در خارج از ایران این موتورها تنوع بسیار بالایی دارند و در برخی نیز قدرت‌های بسیار زیادی مشاهده می‌شود، اما ما برای رسیدن به اهداف خود با مشکلات بسیار زیادی مواجه هستیم.
خودروی هامری که آقای گیلاسی همراه برادرش پرویز و پسرش شایان موفق به ساخت آن شده، از موتور شورولت 350 هشت سیلندر v شکل استفاده می‌کند که به جعبه دنده خودکار مجهز است که ظرفیت حمل دو تن بار را دارد و وزن خودرو هم 2200کیلوگرم است. این خودرو در کمترین زمان ممکن تبدیل به وانت شده و می‌تواند در بسیاری از کارهای نظامی و امدادی مورد مصرف داشته باشد.
سعید ضروری – روزنامه جام‌جم
