اصول مهم تور لیدری
بسیاری از افراد سفرهای گروهی را به دلیل کمتر بودن هزینه‌ها و فرصت آشنایی با سایر افراد انتخاب می‌کنند. رهبری سفرهای گروهی بر عهده تور لیدرهایی است که در حوزه‌های مختلف آموزش‌های تخصصی دیده‌اند. با توجه به نوع سفر، تور لیدرها دوره‌های تخصصی خاصی را می‌گذرانند تا با برگزاری اصولی سفر، امنیت و آسایش مسافرها تأمین شود. هر چه سفرها سخت‌تر و پر چالش تر باشند لازم است تور لیدرها باتجربه‌تر و نسبت به نوع سفر آگاه‌تر باشند. در میان اصول مهمی که یک تور لیدر باید بداند اشاره خواهد شد و همچنین مواردی وجود دارد که با رعایت آن‌ها می توان سفر خاطره‌انگیزی را برای هم‌سفرها به ارمغان آورد. در ادامه با برخی از این ویژگی ها آشنا می شویم.
تحقق آرزوها در دستان شماست
افرادی که پای خود را محیط امن خانه فراتر می گذارند و به دنیای سفر وارد می شوند در برخی موارد به دنبال تحقیق یک آرزو هستند. در رابطه با برخی مقاصد گردشگری این موضوع کامل واقعیت دارد. تورلیدرها می‌توانند شرایط تحقق یک آرزو را فراهم کنند و نسبت به این موضوع آگاه باشند. واقعیت این است سفری که برای یک تور لیدر ممکن است تکراری شده باشد می تواند آرزوی یک انسان دیگر باشد. دیدن مناطق دور دست و سفر برای دیدن شگفتی‌های طبیعت یا معماری یا هر چیز هیجان‌انگیز دیگری آرزوی بسیاری از انسان‌هاست و یک تور لیدر باید نسبت به این موضوع آگاهی کامل داشته باشد. افراد سفر می‌کنند تا حال خوب و تجربه پیدا کنند و یک تور لیدر خوب با رهبری درست می‌تواند اتفاق‌ها را در این راستا هدایت کند و موانع و چالش‌هایی که ممکن است باعث ناامیدی افراد شود را از میان بردارد. به رسمیت شناختن انگیزه‌ها و آرزوهای افراد به یک تور لیدر کمک می‌کند تا راه‌های مناسبی برای تحقق آن‌ها پیدا کند و سفر را برای مشتری‌هایش خاطره‌انگیز و فراموش‌نشدنی کند.
سختی کار
در نگاه بسیاری از افراد تور لیدرها خوشبخت‌ترین مردمان این کره خاکی هستند چراکه علاوه بر اینکه سفر می‌کنند پول هم می‌گیرند. به نظر می‌رسد تور لیدرها در بهترین هتل‌ها اقامت می‌کنند، بهترین غذاها را می‌خورند و همه‌چیز ایده ال است، اما پای صحبت تورلیدرها که بنشینید از سختی کار خود می‌گویند و آن‌هم جلب رضایت مشتری و کار کردن مداوم تا پایان سفر به‌صورت بیست‌وچهار ساعتی است. یک تور لیدر موفق باید این اصل مهم را به‌خوبی مدیریت کند تا خستگی‌های او بر روی اجرای باکیفیت سفر تأثیر نگذارد. دور بودن از جریان اصلی زندگی، دور بودن از خانه و خانواده برای بسیاری از افراد در درازمدت سخت و دشوار است و می‌تواند اثرات منفی بر روحیات فرد بگذارد. این موضوع که عمر کاری برخی تور لیدرها کوتاه است و از این شغل جدا می‌شوند تا حدی به این موضوع مربوط می‌شود. یک تور لیدر علاوه بر مدیریت و اجرای درست برنامه‌های یک سفر باید حالات روحی خود را نیز مدیریت کند و اجازه ندهد که عوامل بیرونی باعث فرسایش او شود.
به‌روز بودن
یکی از اصل‌های مهم در داشتن شغل تور لیدری به‌روز بودن است. سفر به‌منزله لمس دنیای بیرون است، دنیایی که مدام در حال تغییر و تحول است. هر چه تور لیدرها نسبت به محیط و مقاصد گردشگری اطلاعات بیشتری داشته باشند می‌توانند سفر بهتری را برای هم‌سفرهای خود رغم بزنند. یک تور لیدر موفق باید اطلاعات کافی نسبت به هر چیزی که ممکن است در برنامه سفرش چالش ایجاد کند آگاهی داشته باشد. به همین دلیل است که دوره‌های تخصصی تور لیدری در مؤسسات آموزشی طراحی و اجرا می‌شوند. برای این دوره‌ها پایانی نمی‌توان متصور شد و هرچه یک تور لیدر اطلاعات و آگاهی بیشتری داشته باشد مسافرها راحتی و امنیت بیشتری را احساس خواهند کرد و این موضوعی است که اهمیت بسیار زیادی دارد. در یک سفر افراد علاوه بر اینکه غذاهای جدید را امتحان می‌کنند و محیط‌های جدید را می‌بینند باید اطلاعات مفیدی را هم با خود به خانه ببرند. تور لیدرها در دوره‌های تخصصی خود با بسیاری از موارد آشنا می‌شوند اما در دنیای پر رمز و راز بیرون و طبیعت همواره موارد جدیدی ممکن است اتفاق بیافتد که پیش‌ازاین در دورهای خود با آن آشنا نشده اند و مطالعه مستمر و کسب تجربیات جدید می‌تواند در چنین شرایط کار را راحت‌تر کند.
مهارت‌های ارتباطی
یک تور لیدر قطعاً برای اینکه وارد شغل و حرفه خود شود دوره‌های مختلف تخصصی را می‌گذارند اما آنچه میان تور لیدرهای مختلف تمایز و تفاوت ایجاد می‌کند مهارت‌های ارتباطی اوست که هیچ جا به او آموزش داده نمی شود. یک تور لیدر زمانی می‌تواند موفق شود که اطلاعات و آگاهی‌های خود را بتواند به بهترین شکل ممکن انتقال دهد. داشتن مهارت‌های ارتباطی می‌تواند باعث شود یک تور لیدر برای همیشه در خاطر مسافران باقی بماند و تمایل آن‌ها را برای انتخاب مجدد افزایش دهد. مهارت‌های ارتباطی شامل مهارت خوب گوش دادن، خوب حرف زدن و درک سایر افراد است. اینکه یک تور لیدر بتواند احساسات سایر افراد را به‌خوبی تشخیص دهد به او کمک می‌کند تا شرایط بهتری را فراهم کند. قدرت نه گفتن برای یک تور لیدر اصل مهم ارتباطی است و باعث می‌شود مسافران امنیت بیشتری داشته باشند چراکه ممکن است تک‌روی‌های فردی امنیت سایر افراد را نیز به خطر بی اندازد. در اینجا تور لیدر با «نه» گفتن صحیح می‌تواند از بروز فاجعه جلوگیری کند. در واقع داشتن شخصیت کاریزماتیک و استفاده صحیح از آن می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. تورلیدرهایی که در این حوزه موفق عمل می‌کنند و می‌توانند با مشتریان خود ارتباط بگیرند اثرگذارترند و می‌توانند راحت‌تر رهبری گروه را در دست داشته باشند.
تسلط به زبان‌های مختلف
یکی از مهم‌ترین ویژگی تور لیدرها داشتن مهارت‌های زبانی است. تورلیدرهایی که به زبان‌های مختلف تسلط دارند فرصت‌های کاری بیشتری برایشان ایجاد می‌شود. تور لیدری که صرفاً درزمینهٔ تورهای داخلی فعالیت دارد بهتر است به گویش‌ها و لهجه‌های مختلف آشنایی داشته باشد چراکه در برخورد با افرادی که به این گویش‌ها صحبت می‌کنند اثرگذارتر عمل خواهد کرد. افراد از اینکه ببینند شما به لهجه و گویش آن‌ها اهمیت می‌دهید و سعی در یادگیری دارید توجه نشان می‌دهند و در نظر آن‌ها محبوب‌تر خواهید بود البته اگر این کار را از روی علاقه واقعی انجام دهید. در شرایط حال حاضر و با توجه به ارزان بودن سفر در ایران تور لیدرهایی که علاوه بر زبان انگلیسی به زبان‌های دیگر هم تسلط دارند سهم بیشتری از این بازار برخوردار هستند. آزانس های گردشگری که در زمینه ورود گردشگران خارجی فعالیت می کنند فرصت های کاری بیشتری را در اختیار افراد چند زبانه قرار می دهند.
معجزه شوخ‌طبعی
افرا شوخ‌طبع که به‌موقع و بجا شوخی می‌کنند طرفداران بیشتری دارند، تورلیدرهایی که همانند ربات صرفاً به بیان اعداد و ارقام یا وقایع تاریخی در رابطه با یک اثر حرف می‌زنند حوصله سربر و کنسل کننده هستند. تورلیدرهایی که شوخی را چاشنی کار خود می‌کنند درواقع اصل مهمی را به کار گرفته‌اند و باعث می‌شوند افراد سختی‌های سفر را کمتر حس کنند. گاهی اوقات مسیر سفر کسل‌کننده می‌شود و افراد وارد شرایط نه‌چندان خوبی می‌شوند؛ در این حالت فقط یک بذله‌گویی می‌تواند اوضاع را تغییر دهد. تور لیدر شوخ‌طبع و طناز، چند قدم از سایر همکاران خود جلو‌تر حرکت می‌کند. استفاده از مهارت‌های ارتباطی و ترکیب آن با بذله‌گویی می‌تواند سفر خاطره‌انگیزی را برای هم‌سفرهای شما فراهم کند. رعایت اصل اعتدال در اینجا بسیار اهمیت دارد چراکه شوخی نابجا می‌تواند نتیجه برعکسی را رغم بزند. یکی از کارهایی که تورلیدرهای موفق به‌موقع انجامش می‌دهند آب‌کردن یخ است و این کار با شوخی‌های مناسب راحت‌تر انجام می‌شود. تا وقتی یخ افراد آب نشود آن‌ها نمی‌توانند باهم ارتباط بگیرند و باهم آشنا شوند. آشنا شدن افراد با سایر هم‌سفرها هر چه زودتر اتفاق بیافتد ادامه سفر برای تور لیدر راحت‌تر و با همدلی بیشتری صورت می‌گیرد.
مهارت‌های عالی در حل مسئله
تور لیدر بودن یک شغل پرمسئولیت است و مشکلات زیادی در آن می‌توانند به‌صورت پیش‌بینی‌نشده رخ دهد. مشکلات می‌توانند شامل خراب شدن وسیله نقلیه در میانه راه باشد و یا بیمار شدن یکی از هم‌سفرها در طول سفر. مشکلات و معضلات به‌ظاهر ساده گاهی قابلیت تبدیل‌شدن به چالش‌های بزرگی را دارند. برای مثال یک مسافر که از گرم شدن هوا شکایت می‌کند یا مشاجره لفظی برخی از اعضای گروه باهم می‌تواند روز همه را خراب کند. یک تور لیدر خوب باید بتواند حلال مشکلات باشد و بداند که چطور سریع و مؤثر با هر مشکلی مقابله کند. داشتن رفتار حل مسئله یک اصل مهم در هدایت و رهبری سفرهای گروهی است. تورلیدرها باید به‌قدری مورد اعتماد هم‌سفرها قرار بگیرند که آن‌ها بتوانند راحت مسائل خود را با او مطرح و از مهارت حل مسئله تورلیدرشان استفاده کنند. در سفرهای ماجراجویانه و خطرناک این موضوع بسیار حیاتی است و جان افراد به رفتار حلِ مسئله یک تور لیدر بستگی دارد.
صبور بودن
در یک سفر گروهی افراد با ویژگی‌های فردی متفاوت نسبت به هم حضور دارند و ممکن است برخی افراد به دلیل فشارهای سفر و خستگی و نداشتن تجربه سفر تا حدودی پرخاشگر بشوند. در چنین مواقعی تنها یک تور لیدر صبور می‌تواند اوضاع را ساماندهی کند و از سایر مهارت‌هایی که دارد استفاده کند. درواقع صبور بودن بر هر مهارتی می‌تواند مقدم باشد. صبور بودن به تور لیدر این فرصت را می‌دهد که بدون شتاب‌زدگی تصمیم بگیرد و فرصت کافی برای بررسی تمام جوانب را داشته باشد. در برخی موارد لازم است تا یک موضوع را بارها و بارها توضیح دهید و این کار باعث می‌شود برخی تورلیدرها عصبی شوند. بی‌نظم بودن مسافرها هم باعث عصبانی شدن تور لیدرها می‌شوند اما تور لیدرهایی که صبور هستند این شرایط را با موفقیت پشت سر می‌گذارند.
قانون مداری
رعایت قانون در هر صنف و کسب‌وکاری ضرورت دارد و این موضوع در رابطه با وظایف تور لیدر و اصولی که او باید به آن‌ها پایبند باشد بسیار اهمیت دارد. علی شادلو به‌عنوان مدیر یکی از مؤسساتی که درزمینهٔ آموزش تور لیدرها فعالیت می‌کند در این رابطه معتقد است: «تور لیدرها در بستری فعالیت می‌کنند که سازوکار نظارتی ضعیفی دارد و این موضوع باعث می‌شود آن‌ها در برخی مواقع از قوانین پیروی نکنند. نتیجه این می‌شود که افراد برای کسب منافع مالی بیشتر به‌صورت شخصی در این حوزه فعالیت می و خارج از چهارچوب‌های تعیین‌شده اقدام به برگزاری تور می‌کنند. درواقع تمام کارهایی که یک آژانس گردشگری باید انجام بدهد را به تنهایی انجام می‌دهند. تخطی از مر قانون به‌منظور کسب منافع مالی بیشتر یکی از آفت‌های حوزه گردشگری است که می‌تواند در صورت بروز مشکل عواقب بسیار زیادی را به دنبال داشته باشد. لذا قانون مداری علاوه بر اینکه کمک می‌کند سفرها با ایمنی بیشتر و مسئولیت‌پذیری مشخصی صورت بگیرد باعث تقویت بدنه گردشگری اصولی می‌شود. تورلیدرها با رعایت قوانین می‌توانند در صورت بروز خسارت به‌صورت قانونی پاسخگو باشند.»
نویسنده: سعید ضروری
فصلنامه میکامال کیش
