سرمقاله روزنامه مردم سالاری به مناسبت روز جهانی معلولین
صبر معلولین تا چه حد؟
نامگذاری روزهای سال به عناوین مختلف مجالی است برای گرامیداشت و آگاهی بخشی در سطحی کلان و بسترسازی برای ایجاد تغییرات و بهبود شرایط موجود. افراد دارای معلولیت هم در تقویم ملی و جهانی روز 12 آذر (سوم دسامبر) را به خود اختصاص داده اند تا فرصتی باشد برای آگاهی بخشی نسبت به توانایی‌ها، نیاز‌ها، چالش‌ها و محدودیت‌های تحمیلی و همچنین یادآوری وجود 15 درصد از جمعیت که نیازهای متفاوتی از نظر دسترسی به امکانات شهری و زندگی اجتماعی دارند.
می‌توان این روز را فرصتی در نظر گرفت جهت یادآوری مسئولیت اجتماعی رسانه‌ها، سازمان‌ها و موسسات خصوصی و دولتی تا در برنامه‌ها و تصمیمات خود نیازهای افرادی را که با محدودیت‌های مختلفی مواجه هستند و در برخی موارد بیگناه در حصر خانگی بسر می‌برند در نظر گرفته و بی تفاوت از کنارشان نگذرند.
در کنار موانع متعدد شهری، موانع اجتماعی همچون نگاه خیره به معلولین، عدم پذیرش و بزرگنمایی اقدامات و طرح‌هایی که شاید بتوانند تنها حقوق اولیه افراد دارای معلولیت را تامین کنند گوشه ای از مشکلات و چالش‌هایی است که می‌توان نام برد. در نبود مسئولیت اجتماعی فردی و سازمانی، چماق قانون تنها گزینه در دسترس است که آن هم در بسیاری از موارد به دلیل کسری بودجه امکان اجرایی شدن ندارد.
به عنوان مثال در ماده 8 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان آمده است: «معلولان نیازمند واجد شرایط در سنین مختلف می‌توانند با معرفی سازمان بهزیستی کشور از آموزش رایگان در واحدهای آموزشی تابعه وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه‌های دولتی و نیز دانشگاه آزاد اسلامی، بهره‌مند گردند.»
اما بعد از گذشت 10 سال از تصویب این قانون تحصیل رایگان در عمل تنها پرداخت 50 تا 60 درصد از شهریه را پوشش می‌دهد و این در حالی است که دانشجویان دارای معلولیت به علت دسترسی نداشتن به حمل و نقل عمومی با هزینه‌های سرسام‌آور حمل و نقل شهری و بین شهری و عدم مناسب سازی فضا‌های آموزشی نیز مواجه هستند و داستان نخ نما شده خودروهای وارداتی ویژه معلولین و راه‌اندازی آسانسور‌های مترو از دیگر مواردی است که هراز چند گاهی تیتر خبرها می‌شوند و مجدد به آرشیو منتقل می‌شوند.
روز جهانی افراد دارای معلولیت در جامعه ما که به دنبال فراهم کردن حقوق اولیه افراد معلول است شاید فرصتی باشد برای یادآوری نابرابری‌های اجتماعی، آمار بالای بیکاریشان، مسکن، نگاه پایین دستی جامعه به معلولان، وعده‌های تکراری و یادآوری انتظار دو ساله برای تصویب لایحه اصلاحیه قانون جامع حمایت از حقوق معلولان که در پس موج‌های سیاسی و لوایح دو فوریتی در عمل فراموش شده است. حال اینکه این لایحه اصلاحیه تا چه حد بتواند توسط دولت تدبیر و امید اجرایی شود از جمله مواردی است که مصرانه جامعه معلولین بدنبال پاسخ آن هستند. با توجه به جامعیت لایحه اصلاحیه که با نظر سه جانبه مجلس، دولت و سازمان‌های مردم نهاد معلولان تهیه شده است امید است تحولی در زندگی افراد دارای معلولیت صورت پذیرد و گوشه ای از مشکلاتی که کاسه صبرشان را لبریز کرده رفع شود. از این جهت 12 آذر فرصتی مغتنم است جهت طرح کردن و تکرار لیست مشکلات معلولان، ارائه و پیگیری راه حل‌ها و اصرار بر درخواست‌های قانونی- انسانی از مسئولین، نهادها و تشکلات مختلف جهت رفع تبعیض‌های اجتماعی از جامعه معلولان بدور از هرگونه نگاه خیریه و دلسوزانه به بزرگترین اقلیت کشور.
نویسنده: سعید ضروری
