برای نخستین بار در پارک ملی بوجاق گیلان رقم خورد
پرواز معلولان برفراز آسمان خزر
ما افراد دارای معلولیت در زندگی روزمره خود با چالش‌ها و موانع بسیاری مواجه هستیم که همواره محدودیت‌های زیادی از این طریق به ما تحمیل می‌شود. بخش قابل‌توجهی از معلولان دسترسی آسان به مراکز تفریحی و ورزشی ندارند و انجام فعالیت‌های ورزشی که می‌تواند در ایجاد نشاط و سرزندگی در آنها مؤثر باشد در برخی مناطق رؤیایی دست‌نیافتنی است. با توجه به‌ضرورت حضور افراد دارای معلولیت در جامعه و استفاده از امکانات موجود نیاز است تا این بزرگ‌ترین اقلیت کشور بیش‌ازپیش به رسمیت شناخته شوند و امکانات لازم را دریافت کنند. باوجود تمام مشکلاتی که بر سر راه ما وجود دارد این افتخار را داشته‌ام که افرادی که به دنبال تجربیات جدید در زندگی خود هستند را به دور خود جمع کنم و با عنوان ماجراجویان معلول ایران در قالب همکاری با تیم‌های تخصصی و ماجراجو فراتر از موانع اجتماعی و شهری در جامعه حضور پیداکرده و در فعالیت‌های پرهیجانی شرکت می‌کنیم که افراد غیر معلول ممکن است کمتر جرأت انجامش را داشته باشند. پرواز با انواع وسایل پرنده در آسمان و غواصی زیر دریا و دریاچه‌ها و قایقرانی در آب‌های خروشان تنها بخشی از فعالیت‌های ماست که در هفته گذشته برای نخستین بار در گردهمایی پروازی روی پارک ملی بوجاق واقع در گیلان که برای ما تدارک دیده‌شده بود شرکت کردیم.
پروازی رؤیایی در آسمان گیلان
پرواز برای افراد دارای معلولیت که روی زمین موانع زیادی را تجربه کرده‌اند رنگ و بوی دیگری دارد. از طرفی انجام فعالیت‌های پرهیجان برای هر شخصی می‌تواند آثار مثبتی را به‌دنبال داشته باشد و معلولان نیز از این قاعده مستثنی نیستند و چه‌بسا در آنها این موضوع عمیق‌تر عمل می‌کند. در همین راستا و باهدف ترویج روحیه نشاط و همچنین نمایش توانمندی و اراده معلولان در انجام فعالیت‌های پرهیجان، برنامه پرواز با پاراترایک (نوعی وسیله پرنده بسیار سبک که با استفاده از موتور و بال (چتر) بدون نیاز به باند پرواز می‌کند) با همکاری جمعی از خلبانان در آسمان گیلان و پارک ملی بوجاق را برای نخستین بار در ایران برگزار کردیم. این برنامه به‌صورت گردهمایی و جشنواره هوایی با حضور جمع کثیری از خلبانان پاراموتور و پاراترایک و با همکاری پادگان امام خامنه‌ای زیباکنار و همراهی و همکاری استاد رضا سیمی و با سرپرستی خلبان حمید حاتمی مسئول سابق انجمن ورزش‌های هوایی استان تهران انجام شد. در این گردهمایی پروازی گروهی از خلبانان حضور یافتند و با پروازهای نمایشی خود فضای پرهیجانی را در محل پرواز برای گروه ما ایجاد کردند. حرکت گروهی خلبانان پاراموتور با بال‌های رنگارنگ فضای پویا و پرتحرکی را ایجاد می‌کرد که شور و شوق پرواز را برای اعضای گروه افزایش می‌داد. ازجمله نکات مثبت این برنامه، حضور فرماندار رشت آقای سیروس شفقی بود که از نزدیک پرواز افراد دارای معلولیت را به تماشا نشستند و در کنار آنها پرواز کردند و عکسی یادگار با اعضای این گروه گرفتند و پس از شنیدن مشکلات افراد دارای معلولیت در یافتن محل اقامت و وجود موانعی ازاین‌دست قول دادند در برنامه‌های توسعه‌ای آینده به این نوع نیازها توجه بیشتری صورت بگیرد.
اثرات عمیق ماجراجویی در معلولان
من به‌عنوان فردی که در این راه پیشقدم شده‌ام ،ماجراجویی برای معلولان را کاری فرهنگی می‌دانم چرا که ماجراجویی برای افراد دارای معلولیت در صورت داشتن شرایط لازم اثرات عمیقی در ایجاد اعتمادبه‌نفس و به دست آوردن روحیه لازم برای مواجه‌شدن با چالش‌های زندگی دارد. فردی که بر ترس از ارتفاع خود غلبه می‌کند و با آن مواجه می‌شود بهتر می‌تواند با مشکلات فردی و سایر ترس‌هایش مقابله کند. وقتی افراد در برابر چالش‌های خودخواسته و کنترل‌شده قرار می‌گیرند انتخاب‌هایی می‌کنند که نتیجه آن می‌تواند لذت معلق بودن در آسمان باشد یا به غواصی کنار ماهی‌ها در اعماق دریاچه‌ها و دریاها می‌رسند. بنابراین افراد به‌طور ناخودآگاه یاد می‌گیرند که غلبه بر ترس‌ها می‌تواند چه اثرات مثبت و هیجان‌انگیزی برایشان داشته باشد. من پیش‌ازاین بارها و بارها در نقاط مختلف ایران، پرواز در شرایط مختلف را همراه دوستان خلبانم تجربه کرده بودم و مدت‌ها در آرزوی برگزاری چنین برنامه‌ای بودم تا افراد دارای معلولیت هم بتوانند لذت این نوع در آسمان بودن را تجربه کنند. مشکل اساسی ما یافتن محلی برای اقامت بود که شرایط لازم را ازنظر دسترسی داشته باشد و تنها همین موضوع که شاید راه‌حل‌های بسیار ساده‌ای دارد انجام کل برنامه را برای مدت‌ها تحت تأثیر قرار داده بود. درنهایت یکی از دوستانم لطف کردند و شرایط اقامت راحت اعضای گروه فراهم شد. از طرفی رایگان بودن پرواز باعث شد تا افراد بیشتری در این برنامه امکان حضور داشته باشند و نیاز است تا برای ترویج این کار، مسئولان محترم حمایت‌های لازم را انجام دهند. هدف از ماجراجویی‌ها انتقال این پیام است که افراد دارای معلولیت در صورت داشتن امکانات لازم به آسمان هم می‌روند چه برسد به اینکه زندگی عادی داشته باشند.
درهم شکستن تصورات قالبی
تصویری که جامعه ممکن است از افراد دارای معلولیت داشته باشد عموماً نادرست است و ممکن است افراد جامعه آنها را وابسته و ناتوان قلمداد کنند که از پس کارهای ساده هم برنیا‌یند. این تصورات در بسیاری از موارد به‌عنوان موانع اجتماعی حضور معلولان در جامعه مطرح می‌شود. من و دوستانم یکی از اهدافی که آن را دنبال می‌کنیم در هم شکستن همین تصورات قالبی در جامعه است و بابت آن انرژی زیادی هم صرف می‌کنیم. تغییر نگاه به معلولیت و درک توانایی‌های دیگر آنها فرآیندی پیچیده و دشوار است که نیاز به کار فرهنگی بسیار زیادی دارد. افراد جامعه در مواجهه با معلولانی که به موفقیت‌های ورزشی دست پیدا می‌کنند دیگر به ویلچر و وسایل کمک حرکتی آنها به‌صورت ناخودآگاه توجه نمی‌کنند بلکه به دستاوردهای آنها نگاه می‌کنند. ماجراجویی و حضور در برنامه‌هایی که افراد غیر معلول جامعه هم کمتر به سمت آن می‌روند چنین کارکردی دارد و می‌تواند باعث تغییر نگرش در افراد شود و نشان می‌دهد افراد دارای معلولیت درحالی‌که ممکن است نتوانند برخی کارها را انجام دهند اما این موضوع نمی‌تواند باعث شود از زندگی خود لذت نبرند و به سراغ کشف توانایی‌های دیگر خود نروند.
نهادها و سازمان های متولی
در اینجا نهادها و سازمان‌هایی که در حوزه معلولیت متولی امور هستند می‌توانند ورود کرده و حمایت‌های خود را از چنین برنامه‌هایی اعلام کنند. باید بپذیریم که در حوزه معلولیت کارهای فرهنگی زیادی باید انجام شود و نیاز است توجه بیشتری به این موضوع شود. در این برنامه بیش از 30 نفر از افراد دارای معلولیت شرکت کردند اما همین حرکت انرژی مضاعفی را به جامعه معلولان کشور وارد کرده است که بسیاری از همایش‌ها و فعالیت‌هایی که با هزینه‌های سرسام‌آوری انجام می‌شود چنین کارکردی ندارد. لازم به ذکر است انجام چنین فعالیت‌هایی در برخی کشورهای توسعه یافته به‌صورت معمولی در دسترس افراد دارای معلولیت قرار دارد و این گروه تا رسیدن به نقطه مطلوب و فراهم کردن فرصت تجربه هیجان با همان اهدافی که ذکر شد به حیات خود ادامه می‌دهند و امیدواریم که مسئولان محترم بیش از پیش به اثرات این کار توجه کنند و حمایت‌های خود را دریغ نکنند.
سعید ضروری – روزنامه ایران
روزنامه نگار و مؤسس گروه ماجراجویان معلول ایران
